Nhân gian thất cách được dưới dạng ghi chép của chàng trai trẻ tên là Ōba Yōzō (大庭 葉蔵 (Đại Đình Diệp Tàng), Ōba Yōzō?) được một người lạ mặt tìm thấy từ một phụ nữ từng là madam quán bar.

Quyển sổ ghi chép thứ nhấtYōzō từ nhỏ đã cảm thấy không thể nào hiểu được con người. Cậu buộc phải làm trò hề để có thể quan hệ với người khác và cũng để nhằm quên đi việc bị gia nhân xâm phạm thuở nhỏ.Quyển sổ ghi chép thứ haiYōzō trở nên cực kì nhạy cảm với những ai có thể bóc mẽ màn giả vờ của cậu. Sau khi quen với Horiki, một sinh viên cùng học ở trường mỹ thuật tư thục, cậu bắt đầu sao nhãng việc học mà rượu chè, hút hít và mại dâm. Đỉnh điểm, cậu quan hệ với một phụ nữ đã có chồng và cùng tự sát đôi với cô ta. Nhưng người phụ nữ thì chết, chỉ Yōzō được cứu sống, mang trên mình mặc cảm tội lỗi.Quyển sổ ghi chép thứ baYōzō bị đuổi học khỏi trường đại học và sau đó, sống nhờ nhà một người bạn của cha cậu. Một thời gian sau, cậu sống với một bà mẹ đơn thân là chỗ quen biết của Horiki, nhưng cũng không lâu sau lại đến sống với một madam quán bar. Về sau, Yōzō yêu thương và cưới một cô gái trẻ và ngây thơ. Nhờ cô mà trong một thời gian, Yōzō tu chí làm việc là một họa sĩ truyện tranh và vẽ minh hoạ. Tuy nhiên, Horiki lại xuất hiện và Yōzō lại ngựa quen đường cũ. Cậu còn trở nên xa lánh với vợ mình sau khi cô bị một người quen cưỡng hiếp. Qua thời gian, Yōzō nghiện rượu và ma túy. Cậu bị đưa vào viện tâm thần và sau đó được đưa về nhà một người phụ nữ do anh cả cậu sắp xếp. Chuỗi ngày như ác mộng của cậu tiếp tục khi quanh năm bị người phụ nữ đó hãm hiếp nhưng bây giờ cậu không còn thấy vui hay buồn. 27 tuổi nhưng tóc bạc nên ai cũng tưởng Yōzō đã trên 40.

Ấn bản tại Việt Nam

Trong ấn bản của Nhân gian thất cách ở Việt Nam, bản thân câu chuyện cùng tên chỉ chiếm khoảng một nửa cuốn sách. Còn lại là:

• 3 truyện ngắn:
  • Đêm tuyết
  • Một trăm cảnh núi Phú Sĩ
  • Tám cảnh sắc Tokyo
• Phụ lục
  • Dazai Osamu, tài hoa bị vây trong cùng khốn